W stroju krakowskim zakładki używane są do zdobienia spódnic i zapasek. Zakładki naszywane są równolegle do rąbka (dolnej krawędzi), grupowane po kilka, najczęściej jednego rozmiaru, w dolnej partii spódnicy lub zapaski.
1. Do wykonania ćwiczenia potrzebujemy:
• bawełnianą tkaninę (kawałek mniej więcej o wymiarach 20x40cm),
• białe nici do szycia,
• nożyce, metr krawiecki, żelazko, maszynę do szycia,
• UWAGA: zakładki najlepiej wykonywać na desce do prasowania by móc je od razu zaprasowywać.
2. Zakładki muszą być idealnie równoległe względem siebie i w stosunku do dolnej krawędzi ubioru, który ozdabiają:
• dolna krawędź musi być równo ucięta i prostopadła do szwu bocznego w spódnicy lub krawędzi bocznej w zapasce,
• w ćwiczeniu sprawdzamy i wyrównujemy dolny brzeg tak, aby był prostopadły do brzegu bocznego. Brzeg dolny: 20cm, brzeg boczny: 40cm.
3. Układamy tkaninę lewą stroną do góry, prawą do stołu:
• dolny brzeg podwijamy na wierzch na szerokość 4cm,
• zaprasowujemy podwinięcie (w ten sposób podwinięcie zakładki zaprasowane jest na prawej stronie tkaniny).
4. Podwijamy jeszcze raz na szerokość 4cm odmierzając od linii zaprasowania. Ponownie zaprasowujemy.
5. Na zdjęciu brzeg tkaniny:
• widać, że zaprasowania są prostopadłe do brzegu tkaniny.
6. Zaprasowujemy kolejną zakładkę na szerokość 4cm.
7. Na zdjęciu zaprasowane 4 zakładki:
• zakładki widzimy na prawej stronie tkaniny.
8. Przeszywamy pierwsze zaprasowanie/złożenie tkaniny szyjąc 1cm od krawędzi zaprasowania.
9. Przeszywamy w ten sposób wszystkie cztery zakładki.
10. Na zdjęciu krawędź tkaniny z zakładkami.
11. Zaprasowujemy zakładki zawsze w dół tkaniny:
• kładziemy żelazko na tkaninie nad zaszewkami,
• druga ręką delikatnie naciągamy tkaninę ciągnąc w dół,
• przesuwamy żelazko w dół tkaniny.
12. Na tkaninach białych, lekko przezroczystych efekt zdobienia zakładek polega na powstawaniu pasów mniej i bardziej przezroczystych (mniej przezroczysta jest zakładka ponieważ „składa się” z trzech warstw tkaniny).
• Jak widać na zdjęciu dla efektu istotna jest nie tylko szerokość zakładki ale również szerokość „przerwy” między zakładkami (zakładka ma szerokość 1cm, przerwa również 1cm).
• Aby uzyskać efekt widoczny na zdjęciu zaprasowujemy zakładki co 4cm i przeszywamy 1cm od krawędzi, czyli: 2 razy 1cm na zakładkę, 1cm, który zakładka zasłania i 1cm „przerwy”.
13. Aby wykonać zakładki bez „przerwy”, zaprasowujemy zakładkę na szerokość odpowiadającą 3-krotnej szerokości zakładki – w naszym przypadku 3cm.
• Zaprasowujemy w ten sposób 5 zakładek i przeszywamy szyjąc 1cm od zaprasowania.
14. Zaprasowujemy zakładki jak poprzednie – w dół tkaniny.
15. Zakładki po zaprasowaniu.
16. Po prawej zakładki z przerwą, po lewej bez przerwy.
17. Te same zakładki widziane od dołu.
• Zakładki mogą mieć różną szerokość, różna może być również szerokość przerwy między nimi.
• Spódnicę z reguły ozdabia się zakładkami (najczęściej 3 lub 5) tej samej szerokości.
• Zapaskę można ozdobić zestawami zakładek różnej szerokości. Przed przystąpieniem do zdobienia większą ilością zakładek o różnych rozmiarach polecamy wykonanie próby na kawałku tkaniny.
• Na wykonanie zakładki o szerokości 1cm potrzeba 2cm tkaniny. Jeżeli więc zdobimy spódnicę 3 zakładkami o szerokości 1cm spódnica skróci nam się o 6cm.
Instruktaż powstał w ramach wydarzenia Sztuka do rzeczy – design w Krakowie.
Projekt zrealizowano przy udziale finansowym Miasta Krakowa.