1. Szamerunek to zapięcie ubrań, składające się z ozdobnie zaplatanego sznurka, galonu itp. tworzącego guzik i pętlę.
W gorsetach bronowickich występuje szamerowanie w formie ozdobnego oplatania sznurkiem lub sutaszem guziczków, koralików, cekinów ale nie pełni funkcji zapinania. Do zapinania gorsetu służą haftki.
Szamerunek w najstarszych gorsetach naszywany jest z przodu wzdłuż linii zapięcia a w późniejszych również na tyle, linii podkroju pach czy u dołu przodów. W tym instruktażu pokażemy różnorodność sznurków, które można wykorzystać do szamerowania. Wszystkie sznurki (oprócz pokazanego w krokach 25 i 26) podczas przyszywania obejmujemy tylko nicią uważając by nie przekłuć ich igłą, dzięki temu pozostawiamy sobie możliwość przesunięcia sznurka już chwyconego do tkaniny.
2. Sznurek satynowy – gorsetowy. Występuje w wielu kolorach i odcieniach w dwóch grubościach – 1mm i 2mm. Miękki, gładki, połyskliwy. Szary może zastępować kolor srebrny, a beżowy i ugrowy mogą zastępować różne odcienie złota.
3. Sznurek gorsetowy przez swą miękkość jest łatwy w pracy. Obcięte końcówki nie prują się dzięki temu są łatwe do zamaskowania.
• Na zdjęciu sznurek satynowy grubości 2 mm w kolorze pomarańczowym. Korale rozmiar 8mm w rozstawie 1,3cm.
4. Sznurek skręcany atłasowy (satynowy). Występuje w prawie 30 kolorach i kilku grubościach (od 2 – 8mm). Najlepsze do pracy są sznurki grubości 2 i 3,5mm. Sznurek skręcany jest twardszy od gorsetowego, z mniejszym połyskiem, ma widoczny skręt. Szary może zastępować kolor srebrny, a beżowy i ugrowy mogą zastępować różne odcienie złota (na zdjęciu te trzy kolory w najniższym rzędzie).
5. Sznurek skręcany atłasowy ładnie układa się wokół korali. Ponieważ skręcony jest z dwóch lub więcej sznurków, końcówki mogą się rozkręcać. Polecamy zabezpieczenie końców sznurka taśmą klejącą. Końcówki sznurka są trudniejsze do zamaskowania niż sznurka gorsetowego
• Na zdjęciu sznurek skręcany grubości 2mm w kolorze pomarańczowym. Korale rozmiar 8mm w rozstawie 1,3cm.
6. Na zdjęciu aksamitna wstawka do plecaka.
• Szamerunek ugrowym sznurkiem skręcanym. Korale rozmiar 6mm w rozstawie 1,5cm w dwóch rzędach oddalonych od siebie o 2,5cm.
7. Grubsze sznurki skręcane atłasowe są bardziej miękkie.
• Na zdjęciu sznurek skręcany grubości 3,5mm w kolorze niebieskim. Korale rozmiar 8mm w rozstawie 1,3cm.
8. Sznurek dwukolorowy skręcony ze sznurka satynowego (do wyboru kolory: czerwony, bordowy, zielony, niebieskim) i sznurka metalizowanego złotego.
9. Sznurek dwukolorowy można przyszywać nicią w którymkolwiek z dwóch kolorów występujących na sznurku. Końcówki mogą się rozkręcać. Polecamy zabezpieczenie końców sznurka taśmą klejącą.
• Na zdjęciu sznurek skręcany grubości 2mm w kolorze złoto-zielonym, przyszyty nicią ugrową. Korale rozmiar 8mm w rozstawie 1,3cm.
10. Sznurki skręcane metalizowane występują w kilku grubościach (od 2 do 7mm) w dwóch kolorach (złotym i srebrnym) i dwóch rodzajach. Końcówki mogą się rozkręcać. Polecamy zabezpieczenie końców sznurka taśmą klejącą.
• Pierwszy rodzaj to sznurki skręcane z dwóch (lub więcej) sznurków z bawełnianym rdzeniem – na zdjęciu na dole.
• Drugi rodzaj to sznurki skręcane z dwóch pasemek liczących kilka do kilkunastu cienkich metalizowanych nici – na zdjęciu na górze.
11. Pierwszy rodzaj jest twardszy, łatwiejszy w przyszywaniu ale mniej błyszczący.
• Na zdjęciu sznurek skręcany grubości 2mm w kolorze srebrnym, przyszyty nicią szarą. Korale rozmiar 8mm w rozstawie 1,3cm.
12. Na zdjęciu dziecięcy gorset bronowicki.
• Szamerunek srebrnym sznurkiem metalizowanym pierwszego rodzaju grubości 2mm. Korale wielkości 8 i 6mm w rozstawie 1,2cm w dwóch rzędach oddalonych od siebie o 1,5cm.
13. Na zdjęciu sznurek skręcany grubości 3,5mm w kolorze złotym, przyszyty nicią ugrową. Korale rozmiar 8mm w rozstawie 1,3cm.
14. Drugi rodzaj jest bardziej miękki, trudniejszy w przyszywaniu, bardziej błyszczący. Bardzo trudna jest końcówka do ukrycia ponieważ rozdziela się na wiele niteczek.
• Na zdjęciu sznurek skręcany grubości 2mm w kolorze srebrnym, przyszyty nicią szarą. Korale rozmiar 8mm w rozstawie 1,3cm.
15. Poza sznurkami skręcanymi istnieje wiele rodzajów metalizowanych sznurków plecionych – równomiernych, gładkich, bardzo błyszczących, miękkich, w rozmaitych odcieniach i rozmiarach od 1mm. Końcówki niektórych łatwiej a innych trudniej się rozplatają.
16. Na zdjęciu sznurek grubości 2mm z bawełnianym rdzeniem z trzech żółtych niteczek oplecionych cienkimi złotymi blaszkami. Końcówka trudna do ukrycia. Korale rozmiar 8mm w rozstawie 1,3cm.
17. Sznurek grubości 2mm pleciony ze złotych niteczek. Końcówka nie pruje się łatwo.
18. Na zdjęciu dziecięcy gorset bronowicki.
• Szamerunek srebrnym plecionym sznurkiem metalizowanym grubości 2mm. Cekiny wielkości 6mm w rozstawie 1,1cm.
19. Gumki złote i srebrne. Gumka opleciona bardzo cienkimi blaszkami złotymi lub srebrnymi. Najlepsze do pracy to gumki grubości 2mm, bywają również 3mm ale są za grube. Gumki są pięknie błyszczące, bardzo gładkie, twarde, trudne w pracy.
20. Złota gumka grubości 2mm. Końcówka trudna do ukrycia. Korale rozmiar 8mm w rozstawie 1,3cm.
21. Cienkie (około 1,5mm) sznureczki w kolorach złotym i srebrnym oraz w kilku odcieniach złota.
22. Najcieńsze sznurki (1mm), złoty i srebrny.
23. Na zdjęciu katana dla lalki.
• Szamerunek złotym plecionym sznurkiem grubości 1mm ale ułożonym w dwóch rzędach. Korale rozmiar 4 i 6mm w rozstawie 1cm w dwóch rzędach oddalonych od siebie o 0,5cm.
24. Na zdjęciu gorset lalki.
• Szamerunek srebrnym plecionym sznurkiem grubości 1mm ale ułożonym w dwóch rzędach. Korale rozmiar 6mm w rozstawie 1,2cm.
25. Gruby (4mm) sznurek luźno pleciony z metalizowanych sznureczków. Bardzo miękki, elastyczny, błyszczący. Dostępny w odcieniach srebra i złota oraz dwukolorowy w zestawie z czernią. Bardzo łatwy w szyciu, nie przemieszcza się po tkaninie.
26. Taki sznurek przyszywamy przebijając się przez niego igłą. Objęcie całego sznurka nicią sprawiłoby, że sznurek się zbije i straci kształt. Końcówka pruje się ale łatwo ją zabezpieczyć i ukryć.
• Na zdjęciu sznurek pleciony grubości 4mm w kolorze srebrnym, przyszyty nicią szarą. Korale rozmiar 8mm w rozstawie 1,3cm.
27. Na zdjęciu aksamitna wstawka do plecaka.
• Szamerunek wykonany złotym i srebrnym sutaszem. Koraliki w rozmiarze 6 i 8mm w rozstawie 1,5cm w dwóch rzędach oddalonych od siebie o 2cm.
• Przez brak elastyczności współczesnych sutaszy metalizowanych szamerunek jest bardzo geometryczny – sutasz można złamać pod dowolnym kątem ale nie można zmusić go do zrobienia kółka.
• Nie polecamy sutaszy metalizowanych do wykonywania szamerunku, chyba że zależy nam na geometrycznym efekcie. Ręczne przyszywanie sutaszu metalizowanego jest trudne i pracochłonne.
Instruktaż powstał w ramach wydarzenia Sztuka do rzeczy – design w Krakowie.
Projekt zrealizowano przy udziale finansowym Gminy Miejskiej Kraków.